Wzorce BPMN
BPMN (Business Process Model and Notation) Workflow Patterns to zestaw standardowych wzorców, które mają na celu ułatwienie modelowania, analizy i projektowania procesów biznesowych. Dzięki tym wzorcom analitycy i projektanci procesów biznesowych mogą szybko i efektywnie modelować złożone procesy, wykorzystując dobrze zdefiniowane i sprawdzone rozwiązania. Wzorce te obejmują różnorodne aspekty procesów biznesowych, takie jak przepływ kontroli, przepływ danych, zasoby i wyjątki.
Poniżej przedstawiamy kilka podstawowych wzorców BPMN Workflow Patterns:
-
Sekwencja (Sequence): Wzorzec ten przedstawia prostą sekwencję działań, gdzie jedno zadanie następuje bezpośrednio po zakończeniu poprzedniego. W BPMN wykorzystuje się strzałki (sekwencje przepływu) do pokazania kolejności zadań.
-
Wybór (Exclusive Gateway): Ten wzorzec reprezentuje sytuację, w której na podstawie określonych warunków wybierana jest tylko jedna ścieżka z kilku dostępnych. W BPMN używa się bramki XOR (Exclusive Gateway) do przedstawienia tego wzorca.
-
Równoczesność (Parallel Gateway): Wzorzec ten pozwala na jednoczesne wykonywanie wielu zadań w procesie. W BPMN stosuje się bramki AND (Parallel Gateway) do reprezentowania równoczesnych aktywności.
-
Synchronizacja (Synchronization): Ten wzorzec stosowany jest do łączenia równoczesnych ścieżek w jedną ścieżkę. W BPMN używa się również bramki AND (Parallel Gateway) do osiągnięcia synchronizacji między równoczesnymi aktywnościami.
-
Proces złożony (Sub-process): Wzorzec ten pozwala na modelowanie złożonych procesów za pomocą hierarchicznej struktury. W BPMN procesy złożone są reprezentowane przez subprocesy, które mogą zawierać inne aktywności, bramki i przepływy.
-
Wzorzec oparty na zdarzeniach (Event-based): Wzorzec ten opiera się na zdarzeniach, które mogą wpływać na przepływ procesu. W BPMN zdarzenia są reprezentowane przez okręgi z różnymi symbolami wewnątrz, które oznaczają różne typy zdarzeń, takie jak start, koniec, przerwanie czy zdarzenia czasowe.
-
Obsługa wyjątków (Exception handling): Ten wzorzec dotyczy sytuacji, w których występują błędy lub wyjątki w procesie. W BPMN można zamodelować obsługę wyjątków, stosując zdarzenia graniczne (Boundary Events) na związanych z nimi aktywnościach.
Istnieje wiele innych wzorców BPMN Workflow Patterns, które można wykorzystać do modelowania różnych aspektów procesów biznesowych. Oto kilka dodatkowych przykładów:
-
Wzorzec pętli (Loop): Wzorzec ten pozwala na powtarzanie zadania lub sekwencji zadań, aż do spełnienia określonego warunku. W BPMN można modelować pętle za pomocą standardowych konstrukcji pętli (Loop) dla zadań lub bramek, takich jak bramka XOR (Exclusive Gateway) z powrotem do poprzedniej aktywności.
-
Wzorzec wielokrotnego wystąpienia (Multiple Instance): Ten wzorzec umożliwia równoczesne wykonywanie wielokrotnych wystąpień tego samego zadania lub subprocesu. W BPMN można to osiągnąć, stosując aktywności wielokrotnego wystąpienia (Multiple Instance), które są oznaczone trzema liniami równoległymi na ikonie zadania lub subprocesu.
-
Wzorzec inkluzywny (Inclusive Gateway): Ten wzorzec umożliwia aktywację jednej lub więcej ścieżek na podstawie określonych warunków. W BPMN stosuje się bramki OR (Inclusive Gateway) do przedstawienia tego wzorca.
-
Wzorzec kompensacji (Compensation): Wzorzec ten pozwala na anulowanie lub kompensację efektów wcześniejszych aktywności w przypadku wystąpienia błędu lub wyjątku. W BPMN można zamodelować kompensację, stosując zdarzenia kompensacji (Compensation Events) oraz aktywności kompensacyjne.
-
Wzorzec wzajemnego wykluczania (Mutex): Ten wzorzec pozwala na kontrolowanie równoczesnego dostępu do wspólnych zasobów lub danych. W BPMN można zamodelować wzajemne wykluczanie, stosując bramki XOR (Exclusive Gateway) oraz zdarzenia sygnalizacyjne (Signal Events).
BPMN Workflow Patterns są niezwykle przydatne w praktyce modelowania procesów biznesowych, ponieważ umożliwiają szybkie i efektywne opracowywanie złożonych diagramów, wykorzystując sprawdzone i dobrze zrozumiałe rozwiązania. Korzystanie z tych wzorców pozwala na tworzenie czytelnych i spójnych diagramów procesów biznesowych, co ułatwia komunikację między analitykami, projektantami, programistami i interesariuszami.